Om lichaamstaal tijdens een gesprek te kunnen lezen is assertiviteit van belang. Zolang een gesprek of vergadering in een ontspannen sfeer plaats vind anticipeert het lichaam op gedachten en ondersteunt het gesproken woord. Maar zodra er spanning ontstaat bewegen we verkrampt en hapert het gesprek.

Een assertief gesprek aangaan en zonder te manipuleren om te komen tot een win-win situatie heeft direct impact op de communicatie, dus ook lichaamstaal. Niet alleen beter begrip voor elkaar, ook de dynamiek van het gesprek verandert erdoor waarmee het lichaam zich kan ontspannen en zich vrij kan uiten. Zodra we ons ontspannen voelen wordt onze communicatie beter.

Assertiviteit, primair zelfbevestiging, is opkomen voor je mening, recht en standpunten zonder je gesprekspartner(s) agressief te benaderen en de ander in zijn waarde te laten. Assertiviteit vraagt om zelfkennis. Een masker opzetten wordt al snel doorzien.

In interviews op TV kunnen we mensen observeren omdat we geen onderdeel uitmaken van het gesprek. De interviewer is gebaat bij een prettig en interessant gesprek en weet dat zijn gast in een ontspannen sfeer het beste presteert. Soms zie je mensen die mediatrainingen hebben gevolgd. Ze geven geen direct antwoord op de vraag en controleren het gesprek door zich te focussen op hetgeen voor hen belangrijk is.

Als we gedrag onder de loep leggen zien we al snel een verschil met spontaniteit. Spontaniteit uit zich in lichamelijke reacties die de gevoelde emotie toont: we nemen geen blad voor de mond en zeggen wat we voelen en denken. Controle uit zich in al of niet aangeleerd gedrag met gecontroleerde beweging in gebaar en houding. Een leuk voorbeeld hiervan herinner ik me uit 2010 (verkiezingsdebat 7 juni) waarbij de heren politici veelvuldig met geopende handpalmen te zien waren. Open handpalmen gebruikt als signaal van openheid? Noem het non verbale strategie. Als je lichaamstaal wilt inzetten om je van je beste kant te laten zien krijgt het iets gekunsteld. Het grote aantal zwevende kiezers in dat jaar verbaasde me dan ook niets.

Spiegelneuronen zorgen ervoor dat we de emoties van de ander herkennen. Elke emotie gaat gepaard met bewegingen, op gezicht of lichaam. Je denkt (in principe) niet na over je eigen lichamelijke communicatie, tenzij je je gedrag bewust inzet om iets te bewerkstelligen. Spontaniteit is transparant. Zodra je je gedrag aanpast verdwijnt de natuurlijke overdracht van lichamelijke signalen en vertroebelt lichaamsaal. Wanner de natuurlijke transparantie verdwijnt is de ander op zijn hoede en moet op zijn ‘gevoel’ afgaan, wat in feite niets anders is dan hetgeen men ziet en heeft waargenomen.

Om de betekenis van non verbale signalen te doorgronden introduceert E.L.N. dit jaar de nieuwe methodiek Bodysystemics. Samengevat in de formule: C = f (P,E)  –  C=behaviour, P=person (gesture, emotion,…) E=context. De methode voorziet in een praktische handleiding om de betekenis van lichamelijke communicatie inzichtelijk te maken.

Het E.L.N. verzorgt vanaf september as. een aantal cursussen met open inschrijving voor iedereen die meer inzicht wil krijgen in de complete interactie. U bent van harte welkom maar reserveer op tijd wegens beperkte zaalcapaciteit! [informatie]