Mensen zijn authentiek zolang de onderlinge relatie dat toestaat. Als je je niet gelijkwaardig voelt heb je de neiging om niet te zeggen wat je werkelijk denkt. Je zegt wat nodig is om de (onderlinge) relatie niet in gevaar te brengen. Authentiek zijn betekent dat je je vrij voelt om te kunnen zeggen wat je denkt, zijn wie je bent.
Beleefdheid vraagt om diplomatie. Je liegt niet per sé als je iemand de waarheid niet vertelt. Bijvoorbeeld wanneer iemand je een voorstel doet wat jij helemaal niet ziet zitten. Als die persoon je baas is kan het zó maar dat je terughoudend reageert en zegt dat je er "over wil nadenken". Je liegt dan niet per sé, maar je bent niet authentiek als je zou zeggen dat je het een goed idee vind.
Het verschil met oprechtheid is het ontbreken van emotie. Zodra we over iemand oordelen verliezen we onze authenticiteit. We stellen ons dan boven de ander; we 'weten het beter.'
Als je iemand niet vertrouwt en je zegt bijvoorbeeld: “Ik vind het moeilijk je te geloven. Kun je helpen mij te overtuigen, denk je?” Als de persoon de waarheid vertelt, zal hij gemakkelijk met argumenten komen of de feiten anders beschrijven. Maar als hij liegt zal hij doorhebben dat je weet dat je liegt. Hij zal zich dan afsluiten en zichzelf herhalen. Door zelf eerlijk te zijn kun je voldoende assertief zijn om dit terug te zien in de lichaamstaal van de ander.
De onderlinge relatie gaat ons niet helpen om de waarheid boven tafel te krijgen.
Liegen heeft niets te maken met persoonlijke voorkeuren, maar met de mate van authenticiteit die we aan de dag leggen.
Iedereen zal beamen dat de waarheid gemakkelijker te vertellen is dan een leugen.
Een leugen vraagt mentale energie.
Cognitieve signalen bij het (na)denken geven aanwijzingen voor de leugen. De leugen ontdekken is vooral soepel en intelligent omgaan met de ander zodat deze zich niet geconfronteerd voelt en zich niet als een oester afsluit. Of de halve waarheid vertelt omdat hij denkt dat niemand hem gelooft.
De waarheid is gekoppeld aan cognitie en gebaseerd op feiten die het lichaam vloeiend zal bevestigen. Druk op iemand zetten om de waarheid boven tafel te krijgen zal averechts werken en is daarom zelfs contraproductief. Om een leugen te ontdekken is het van belang om goed te luisteren.
Om deze vraag te beantwoorden is het belangrijk je af te vragen of je tijdens het gesprek al bezig bent het antwoord in je hoofd voor te bereiden. Als dat het geval is ben je niet aan het luisteren; niet in het hier en nu.
Het belangrijkste wat een leugenaar zich afvraagt is of de ander doorheeft of hij liegt.
Goed luisteren is niet het enige. Je zult vragen moeten stellen om een gedetailleerd antwoord te krijgen en dat te kunnen verifiëren.
Je zult aan lichaamstaal kunnen zien of iemand de waarheid vertelt, of een leugen. De potentiele leugenaar zal zich afvragen of degene die de vragen stelt kan weten of hij liegt. Het antwoord op die vraag zal zijn strategie worden. Een leugenaar weet dat hij de ander moet bedriegen en zal daarom zeer gefocust zijn op je aandacht.
© Gerard Stokkink
Reactie schrijven